Close Menu
مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    پنجاه تابلو | ۴۸- پنج نمونۀ‌ برتر از فیگورهایی با نمای پشت در نقاشی

    یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

    بررسی فمنیستی رمان «گوگرد» نوشته‌ی عطیه عطارزاده

    Facebook X (Twitter) Instagram Telegram
    Instagram YouTube Telegram Facebook X (Twitter)
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    • خانه
    • سینما
      1. نقد فیلم
      2. جشنواره‌ها
      3. یادداشت‌ها
      4. مصاحبه‌ها
      5. سریال
      6. مطالعات سینمایی
      7. فیلم سینمایی مستند
      8. ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۲۴
      9. همه مطالب

      انحراف جنسی و سادومازوخیسم در «معلم پیانو»ی هانکه

      ۸ خرداد , ۱۴۰۴

      سکوت به مثابه‌ی عصیان | درباره‌ی «پرسونا»ی برگمان

      ۱۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «گناهکاران»؛ کلیسا، گیتار و خون‌آشام

      ۱۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی یا موعظه‌گری در مذمت فلاکت | نگاهی به فیلم «رها»

      ۱۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      از شلیته‌های قاجاری تا پیراهن‌های الهام گرفته از ستارگان دهه‌ی سی آمریکا

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | «ارزش‌های احساسی»؛ زن، بازیگری و سینما

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | «ناپدید شدن جوزف منگل» و روسیاهی تاریخ

      ۲ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

      ۷ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌ها | به بهانۀ ۷۰ سالگی فیلم «خارش هفت ساله»

      ۳ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | در دنیای تو ساعت چند است؟

      ۳۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      من با نینو بزرگ شدم | گفتگو با فرانچسکو سرپیکو، بازیگر سریال «دوست نابغه من»

      ۱۹ فروردین , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      گفتگوی اختصاصی | نانا اکوتیمیشویلی: زنان در گرجستان در آرزوی عدالت و دموکراسی هستند

      ۲۳ اسفند , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی | پرده‌برداری از اشتیاق: دنی کوته از «برای پل» و سیاست‌های جنسیت در سینما می‌گوید

      ۱۸ اسفند , ۱۴۰۳

      بلا رمزی به مثابه دکتر جکیل و آقای هاید! | یادداشتی بر فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

      ۸ خرداد , ۱۴۰۴

      بازکردن سر شوخی با هالیوود | یادداشتی بر فصل اول سریال استودیو به کارگردانی سث روگن و ایوان گلدبرگ

      ۱ خرداد , ۱۴۰۴

      تاسیانی به رنگ آبی، کمیکی که تبدیل به گلوله شد | نگاهی به فضاسازی و شخصیت‌پردازی در سریال تاسیان

      ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سرانجام، جزا! | یادداشتی بر سه اپیزود ابتدایی فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

      ۱۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      وقتی سینما قصه می‌گوید | نگاهی به کتاب روایت و روایتگری در سینما

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی در سینمای ایران

      ۱۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      گزارش کارگاه تخصصی آفرینش سینمایی با مانی حقیقی در تورنتو

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سینما به مثابه‌ی هنر | نگاهی به کتاب «دفترهای سرافیو گوبینو فیلم‌بردار سینما» اثر لوئیجی پیراندللو

      ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «رقصیدن پینا باوش»؛ همین که هستی بسیار زیباست

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نصرت کریمی؛ دست‌ هنرمندی که قرار بود قطع‌ شود

      ۲۹ فروردین , ۱۴۰۴

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      هم‌آواز نبود، آوازی هم نبود | نگاهی به مستند «ماه سایه» ساخته‌ی آزاده بیزارگیتی

      ۸ فروردین , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۸- پنج نمونۀ‌ برتر از فیگورهایی با نمای پشت در نقاشی

      ۱۱ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      بررسی فمنیستی رمان «گوگرد» نوشته‌ی عطیه عطارزاده

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به رمان «رؤیای چین» نوشته‌ی ما جی‌ین

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      انحراف جنسی و سادومازوخیسم در «معلم پیانو»ی هانکه

      ۸ خرداد , ۱۴۰۴

      بلا رمزی به مثابه دکتر جکیل و آقای هاید! | یادداشتی بر فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

      ۸ خرداد , ۱۴۰۴

      بازنمایی امر بومی در سینمای ایران

      ۷ خرداد , ۱۴۰۴
    • ادبیات
      1. نقد و نظریه ادبی
      2. تازه های نشر
      3. داستان
      4. گفت و گو
      5. همه مطالب

      نگاهی به رمان «رؤیای چین» نوشته‌ی ما جی‌ین

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «رمز» نوشته‌ی «جین ناکس»

      ۳ خرداد , ۱۴۰۴

      جهنم‌گردی با آقای یوزف پرونک؛ نگاهی به رمان کوتاه «یوزف پرونک نابینا و ارواح مُرده»

      ۲۶ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «گل‌ها» نوشته‌ی «آلیس واکر»

      ۲۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      بررسی فمنیستی رمان «گوگرد» نوشته‌ی عطیه عطارزاده

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به رمان «رؤیای چین» نوشته‌ی ما جی‌ین

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «خانواده‌ی مصنوعی» نوشته‌ی آن تایلر

      ۲ فروردین , ۱۴۰۴

      شعف در دلِ تابستان برفی | درباره «برف در تابستان» نوشتۀ سایاداویو جوتیکا

      ۲۸ اسفند , ۱۴۰۳

      داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

      ۶ خرداد , ۱۴۰۴

      من و ميس منديبل | داستان کوتاه از دونالد بارتلمی

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۷- وسواس

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۶- آئورا

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      هر رابطۀ عشقی مستلزم یک حذف اساسی است | گفتگو با انزو کرمن

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      زمان و تنهایی | گفتگو با پائولو جوردانو، خالقِ رمان «تنهایی اعداد اول»

      ۷ اسفند , ۱۴۰۳

      همچون سفر، مادر و برفی که در نهایت آب می‌شود | گفتگو با جسیکا او نویسندۀ رمان «آنقدر سرد که برف ببارد»

      ۲۳ بهمن , ۱۴۰۳

      بررسی فمنیستی رمان «گوگرد» نوشته‌ی عطیه عطارزاده

      ۱۰ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به رمان «رؤیای چین» نوشته‌ی ما جی‌ین

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

      ۶ خرداد , ۱۴۰۴

      من و ميس منديبل | داستان کوتاه از دونالد بارتلمی

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴
    • تئاتر
      1. تاریخ نمایش
      2. گفت و گو
      3. نظریه تئاتر
      4. نمایش روی صحنه
      5. همه مطالب

      گفتگو با فرخ غفاری دربارۀ جشن هنر شیراز، تعزیه و تئاتر شرق و غرب

      ۲۸ آذر , ۱۴۰۳

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      او؛ اُگوست استریندبرگ است!

      ۲۸ فروردین , ۱۴۰۴

      کارل گئورگ بوشنر، پیشگام درام اکسپرسیونیستی 

      ۷ فروردین , ۱۴۰۴

      سفری میان سطور و روابط آدم‌ها | درباره نمایشنامه «شهر زیبا» نوشته کانر مک‌فرسن

      ۲۸ دی , ۱۴۰۳

      بلاتکلیف، در میان شک و ایمان | نگاهی به نمایش «شک (یک تمثیل)» به کارگردانی کوروش سلیمانی

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی که تمام تماشاگران را از حال می‌­برد

      ۳۰ فروردین , ۱۴۰۴

      بلاتکلیف، در میان شک و ایمان | نگاهی به نمایش «شک (یک تمثیل)» به کارگردانی کوروش سلیمانی

      ۹ خرداد , ۱۴۰۴

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • نقاشی
      1. آثار ماندگار
      2. گالری ها
      3. همه مطالب

      پنجاه تابلو | ۴۸- پنج نمونۀ‌ برتر از فیگورهایی با نمای پشت در نقاشی

      ۱۱ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۷- سه شاهکار از برهنگی در نقاشی

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      فرانسیس بیکن؛ آخرالزمان بشر قرن بیستم

      ۲۱ دی , ۱۴۰۳

      گنجی که سال‌ها در زیرزمین موزۀ هنرهای معاصر تهران پنهان بود |  گفتگو با عليرضا سميع آذر

      ۱۵ آذر , ۱۴۰۳

      پنجاه تابلو | ۴۸- پنج نمونۀ‌ برتر از فیگورهایی با نمای پشت در نقاشی

      ۱۱ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۷- سه شاهکار از برهنگی در نقاشی

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • موسیقی
      1. آلبوم های روز
      2. اجراها و کنسرت ها
      3. مرور آثار تاریخی
      4. همه مطالب

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳

      وودستاک: اعتراضی فراتر از زمین‌های گلی

      ۲۳ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      زناکیس و موسیقی

      ۲۷ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳
    • معماری

      معماری می‌تواند روح یک جامعه را لمس کند | جایزه پریتزکر ۲۰۲۵

      ۱۴ فروردین , ۱۴۰۴

      پاویون سرپنتاین ۲۰۲۵ اثر مارینا تبسم

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      طراحان مد، امضای خود را در گراند پَله ثبت می‌کنند | گزارشی از Runway مد شانل

      ۹ اسفند , ۱۴۰۳

      جزیره‌ کوچک (Little Island)، جزیره‌ای سبز در قلب نیویورک

      ۲۵ بهمن , ۱۴۰۳

      نُه پروژه‌ برتر از معماری معاصر ایران | به انتخاب Architizer

      ۱۸ بهمن , ۱۴۰۳
    • اندیشه

      جنگ خدایان و غول‌ها

      ۳۱ فروردین , ۱۴۰۴

      ملی‌گرایی در فضای امروز کانادا: از سرودهای جمعی تا تشدید بحث‌های سیاسی

      ۴ فروردین , ۱۴۰۴

      ترامپ و قدرت تاریخ: بازخوانی دیروز برای ساخت فردا

      ۶ بهمن , ۱۴۰۳

      در دفاع از زیبایی انسانی

      ۱۲ دی , ۱۴۰۳

      اسطوره‌ی آفرینش | کیهان‌زایی و کیهان‌شناسی

      ۲ دی , ۱۴۰۳
    • پرونده‌های ویژه
      1. پرونده شماره ۱
      2. پرونده شماره ۲
      3. پرونده شماره ۳
      4. پرونده شماره ۴
      5. پرونده شماره ۵
      6. همه مطالب

      دموکراسی در فضای شهری و انقلاب دیجیتال

      ۲۱ خرداد , ۱۳۹۹

      دیجیتال: آینده یک تحول

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      رابطه‌ی ویدیوگیم و سینما؛ قرابت هنر هفت و هشت

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      Videodrome و مونولوگ‌‌هایی برای بقا

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      مسیح در سینما / نگاهی به فیلم مسیر سبز

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آیا واقعا جویس از مذهب دلسرد شد؟

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      بالتازار / لحظه‌ی لمس درد در اتحاد با مسیح!

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آخرین وسوسه شریدر

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      هنرمند و پدیده‌ی سینمای سیاسی-هنر انقلابی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پایان سینما: گدار و سیاست رادیکال

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      گاوراس و خوانش راسیونالیستی ایدئولوژی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      انقلاب به مثابه هیچ / بررسی فیلم باشگاه مبارزه

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پورن‌مدرنیسم: الیگارشی تجاوز

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      بازنمایی تجاوز در سینمای آمریکا

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      تصویر تجاوز در سینمای جریان اصلی

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      آیا آزارگری جنسی پایانی خواهد داشت؟

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      خدمت و خیانت جشنواره‌ها

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      ناشاد در غربت و وطن / جعفر پناهی و حضور در جشنواره‌های جهانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰
    • ستون آزاد

      نمایش فیلم مهیج سیاسی در تورنتو – ۳ مِی در Innis Town Hall و Global Link

      ۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      آنچه پالین کیل نمی‌توانست درباره‌ی سینمادوستان جوان تشخیص دهد

      ۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      هر کجا باشم، شعر مال من است

      ۳۰ اسفند , ۱۴۰۳

      لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

      ۱۴ اسفند , ۱۴۰۳

      کانادا: سرزمین غرولند، چسب کاغذی و دزدهای حرفه‌ای!

      ۱۱ دی , ۱۴۰۳
    • گفتگو

      ساندنس ۲۰۲۵ | درخشش فیلم‌های ایرانی «راه‌های دور» و «چیزهایی که می‌کُشی»

      ۱۳ بهمن , ۱۴۰۳

      روشنفکران ایرانی با دفاع از «قیصر» به سینمای ایران ضربه زدند / گفتگو با آربی اوانسیان (بخش دوم)

      ۲۸ شهریور , ۱۴۰۳

      علی صمدی احدی و ساخت هفت روز: یک گفتگو

      ۲۱ شهریور , ۱۴۰۳

      «سیاوش در تخت جمشید» شبیه هیچ فیلم دیگری نیست / گفتگو با آربی اُوانسیان (بخش اول)

      ۱۴ شهریور , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی با جهانگیر کوثری، کارگردان فیلم «من فروغ هستم» در جشنواره فیلم کوروش

      ۲۸ مرداد , ۱۴۰۳
    • درباره ما
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    مقالات سینما

    در جستجوی فرم / قسمت ۷: فرم – مولف – تطابق

    پژمان خلیل‌زادهپژمان خلیل‌زاده۲۶ خرداد , ۱۴۰۲
    اشتراک گذاری Email Telegram WhatsApp
    فرم - مولف - تطابق
    اشتراک گذاری
    Email Telegram WhatsApp

    پس از گذراندن بخش‌های متمایز و عناصر متکمل هسته‌ای کلیدی در ساختار هنری یک فیلم یعنی “فرم”، اکنون به پازل شماره ۷ می‌رسیم که که یکی از پنج شاخصه‌ی حیاتی و مرکزی در فرماسیون هر اثر سینمایی و به کل هر پدیده هنری در عالم محسوب می‌شود؛ «مسئله مولف» که برخی‌ها آن را کلیدی‌ترین شاکله‌ی تشکیل دهنده و مایه‌ی حیات یک اثر هنری می‌پندارند، از ابتدای تحلیل‌های هنری همراه ذهن انتقادی و پوزیتیویستی انسانها بوده است، بخصوص نظریه‌پردازان و تئوریسین‌هایِ کلاسیکِ هنر از قرن‌های ۱۱ و ۱۲ میلادی حصول نسبی و امر وجود سببی در علیتی واجب را برای امر مولفانه در چارچوب و جهان تشکیل داده و تشکیل‌دهنده‌ی موجودیتش قلمداد می‌کردند و همچنان هم این گفتارها و قرابت‌های هنری در جریان است. اما در جهان سینما از همان ابتدا که وادی نقد و تحلیل رو به این پدیده‌ی مدرنیته‌ی قرن بیستمی چشم گشود، چون اکثر منتقدان و تحلیل‌گران اولیه و پایه در سینما از عالم تئوریته‌ی ادبیات و هنرهای تجسمی و تئاتر ریشه می‌گرفتند (مانند شوکولوفسکی و تینیانوف و مانستربرگ و ژان دومارشی و ژرژ سادول و الکساندر آستروک و….) با همان پیش‌زمینه نقد ادبی و فرمیکال هنری، متراژ زیبایی‌شناسی و سنجش فیلمیک خود را کالیبره کردند. در این عرصه، تا امروز وجود و خالقیت مولف کلیدی‌ترین مبحث دکترین‌های هنری و انتقادی و آکادمیک و کلا نظری-تئوریک محسوب می‌شود.  به همین دلیل حتی در نخستین قرابت‌سازی‌های فرمالیسم بصری و تکنیکال با جهان ابژکتیو و سوبژکتیویته در نزد نخستین نظریه‌پردازان فرمالیسم سینمایی، دال و مدلول و روابط حصولی شخص مولف یک علیت کلیدی و خداگون در نظر گرفته می‌شد.

    با این احتساب، نمی‌توان هیچ‌وقت نقش و عاملیت مولف را در کلهم یک اثر هنری، ولو سینما – حتی آن بخش رسانه‌ای صرفش – نادیده گرفت و آن را یک عنصر مطرود و بی‌اثر نشان داد. حتی زمانی که تئوریسین‌های مدرنیست در عالم نظریه هنر با سردمداری رولان بارت تئوری “مرگ مولف” را مطرح کردند آنها بدین شکل خوانش مستقل انجام ندادند که انگار مولف، امر وجودینش و پارادایم علیت داشتنش در اثر بی‌نتیجه و اضافی است، هرگز بدین صورت نبوده و نیست. حتی نظریه‌پردازان پساساختارگرا و پست‌مدرن‌های نشانه‌گرای فرا-استراکچرالیسم هم در دهه ۱۹۸۰-۹۰ هم مانند ژولیا کریستوا و پیر بوردیو و لورا مالوی اینگونه خوانش متقن و مطرود از جانب کنار گذاشتگی کامل مولف انجام نمی‌دادند و نمی‌دهند. مولف در نقش خالقی دانا و متقن، با حضور عینی و خودآگاهش در سیطره‌ی تکنیکال و پوسته‌ی ابژکتیو اثر و همچنین با دال‌های ذهنی و سوبژکتیو درونیش با امیال حسی و احساسی و ناخودآگاهانه، حضور ماهوی در حصول اثر و ماحصل موثر آن از خود نشان می‌دهد.

    سوژه مولف در مباحث نظری و تئوریک و آکادمیک و انتقادی و زیبایی‌شناسی و حتی نقدها و برداشت‌های معمولی ژورنالیستی، حضور پر رنگی از خود نشان می‌دهد. همیشه از رابطه‌ی مولف با اثر خود و چگونگی تشکیل جهان و عالم انتزاعی مورد نظر در فیلمش صحبت می‌شود و این پارادایم کلان حتی مدنظر مخاطبان پیش‌رو و خاص و سینه‌فیل هم جریان عمیقی دارد تا حدی که تعداد کثیری از تماشاگران سینمادوست، الگوریتم فیلم دیدنشان بر اساس چارت ترتیبی و منتظم مولف‌گرایی است و آثار کارنامه یک فیلمساز شاخص را به صورت یکجا در یک پکیج تواتری بر طبق سال‌های تولید تماشا می‌کنند (که اینگونه فیلم دیدن یکی از بهترین روش‌های استاندارد فیلم‌بینی است، بخصوص برای سینماگران کلاسیک و چندین سال گذشته که با این روش به بهترین نحو ممکن روند مکاتب و جریان‌های سینمایی مربوطه به فیلمهای مورد نظر را بهتر درک خواهید کرد. برای مثال: چندین آثار شاخص مورنائو را به ترتیب سال از قلعه اشباح ۱۹۲۱ و تارتوف ۱۹۲۲ و نوسفراتو ۱۹۲۲ تا تحقیرشده‌ترین مرد ۱۹۲۴ و فاوست ۱۹۲۶ و طلوع ۱۹۲۷ و دختر شهری ۱۹۳۰ را بدین ترتیب یک‌به‌یک تماشا کنید و سپس با همین متد به سراغ آثار رابرت وینه، فریتز لانگ، گئورگ ویلهلم پابست، لئوپولد یسنر و پاول وگنر بروید که با تماشای ترتیبی و تواتری این آثار به یک جمع‌بندی تکوینی و تکمیلی از مکتب اکسپرسیونیم آلمان در دوران سینمای صامت دهه ۱۹۲۰ خواهید رسید)
    پس همانطور که متوجه شدیم امر شخیص مولف و مولف‌گرایی در یک فیلم جزو شاکله‌ی واجب‌الوجودی آن اثر به عنوان هنر یا یک پدیده رسانه‌ای صرف بسیار کلیدی و جانبی است. سینما چون پدیده‌ای تماماُ تصویری است و همراهی مونوتن‌های صدا و نوع تداخلی انعکاس نورهای آپاراتوس پرده یا مینی‌آپاراتوس‌های شبکیه‌ای در تصویر مسطح تلویزیون، هر دوی اینها یک شاکله ابژکتیو را برای علیت‌گرایی مسئله مازاد فرم خلق می‌کنند، که در این نقطه حضور و نقش حصولی مولف با نوع متدهای کنترلیش نقش بسزایی دارد. مثلاُ یک سازنده تبلیغات تلویزیونی به دلیل شیوه‌ی تکنیکی خاص تصویری و آوایی‌اش برای خود یک پارادایم علیتی مولفانه در امور بازیابی رسانه‌ به وجود آورده است یا در عالم همین صفحه کوچک تلویزیون نمونه‌ی شاخص یک آیتم چند ثانیه‌ای به کار رفته شده در تیتراژ معرفی یک سریال در آمریکا باعث شوک پیش‌زمینه‌ای در امر عینی و ذهنی و ناخودآگاهی مخاطبش می‌شود. زمانی که در همان شروع اولین پلان از تیتراژ آغازین، مردی خپل و پهن و چاق روی صحنه‌ی سایه روشنی ظاهر می‌شود و بدون کلامی اضافه فقط رو به کادر کانونی دوربین و منظرگاه توجه مخاطب تلویزیون می‌گوید: «آلفرد هیچکاک تقدیم می‌کند»

    همین آیتم تیتراژی، باعث پمپاژ شوک عظیمی از پیش‌ذهنیت سینمایی و فیلمیک تماشاگر در لحظه‌ی آنی می‌شود، لحظه‌ای که هنوز فیلم تلویزیونی مربوطه شروع نشده است. اینجا رابطه حصولی و علیتی تصویر هیچکاکی و سبک مولفانه‌ی این فیلمساز هنرمند نابغه، یک فرم فراگیر را برای کلیتی بی‌نهایت می‌سازد. یا در شکل دیگر شما وقتی فیلمی از جان فورد می‌بینید قطعاُ ناخودآگاه منتظر کابوی مردانه و خشن و اهل تک‌روی در شمایل برجسته جان وین یا هنری فوندا هستید با آن بیابان‌های عظیم مانیومنت‌ولی و آسمان‌های همیشه آرام و کهنه‌ی جان فوردی که خانواده‌ای سنتی و گرم را در پهنه‌ی چمنزارهایش در یک خانه به آغوش کشیده است یا فیلمی از استنلی کوبریک انتظار دیده شدن از طرف شما در دستگاه DVD پلیر یا سیستم عامل کامپیوترتان را دارد، شما چون مولف و المان‌های تالیفی و مولفانه‌ی ابژکتیو و سوبژکتیو او را پیشاذهنی آشنایت دارید، قطعا آگاهانه می‌دانید که قرار است به سراغ فیلمی روید که مولفی دیوانه و دانشمند و کاشف دایجیک/تکنیک در عالم سینما خالق آن است.

    نقش ایجازی و اکتسابی مولف در شکل‌گیری شاکله‌ای بنام فرم، منوط به پارامترهای اصلی و فرعی در تکنیک و چگونگی ساخت دراماتورژیک و تولیدی اثر است. به همین دلیل در سال‌های ۱۹۵۵ منتقدان جوان و هوشمند مجله کایه‌دو سینما مسئله‌ی مهم تئوری مولف را در امر ناخودآگاهی فرمالیستی مطرح نمودند. این منتقدان با پژوهش و بررسی چندین فیلمساز متغیر و کنار هم گذاشتن ژانرهای مختلف فیلم از ملودرام و موزیکال و وسترن تا جنایی و نوآر و تریلر و کمدی؛ به این حمع‌بندی رسیدند که در درجه اعلای برتر که یک معبد پانتئون باثباتی از خالقین بزرگ سینماست، ما در جهان فیلم با مولف‌های محدود و مآخذ، و سپس مقلدهای کثیری مواجهه هستیم که درجه‌بندی و دسته‌بندی برحسب المان‌های موجزی مثل: میزانسن و متورانسن و ژانر و تکنیک را دارا هستند. مثلاُ هاوارد هاکس فیلمساز مولف در کارگردانی ژانر یا روبر برسون فیلمساز مولف در کارگردانی میزانسن و همینطور القاب و درجات تکوینی مستمری که این منتقدان همچون: فرانسوا تروفو و اریک رومر و کلود شابرول و ژاک ریوت و ژان‌لوک گدار و آمده ایفره و ژان دوشه و آندره بازن و آندره فیشی و….. در کایه‌دو سینما به خط کردند.

    مبحث پارادایمیک مولف و مولف‌گرایی در دهه ۱۹۷۰-۸۰ با بروز نظریه نئوفرمالیسم توسط دیوید بوردول و کریستین تامپسون و نوئل کرول، یک تز متغیر دیگری از مولف‌گرایی را در سینما و هویت ساختاری و ارتباط فرمال آن ارائه دادند مبنی بر اینکه فیلمها و جهان آنها شاکله‌های منحصربفردی را می‌تواند خلق کنند یا در شرف خلقش دچار لکنت و عقب‌افتادگی و شکست و گسست و سقوط می‌شوند. حال مرتبه مولف‌گرایی که سیطره‌ای نسبیت‌گرا می‌باشد متعلق به امر «چگونگی» آن «چه‌ها» است که در قالب پازل‌های بهم متصل، فرم و ساختار اثر سینمایی دارای یک نظم مثمر ثمر باشند که آنوقت می‌توان به سراغ سنجش عاملیت و حصولیت تالیفی اثر و درجات متغیر مولفش شتافت. به بیانی ابتدا شکل‌گیری و برساخت فرمال به مثابه‌ی ساختاری اهمیت ویژه‌ای دارد که پارامتر مولف اینبار نه به مفهوم تماماُ پارادایمیک، بلکه در محدوده‌ای المانی، یک نقش مهم را می‌تواند در هسته‌ی مرکزی فرم اثر داشته باشد. این نوع نقطه‌نظر متکثرِ نئوفرمالیستی و ساختارگراییِ متاخر هنری/مفهومی، امروزه جریان غالب برای تدقیق قرار دادن جایگاه مولف و مرتبه تالیف و المان مولف‌گرایی در ساختار کلی و موجز اثر سینمایی مورد استفاده‌ی نظری در تئوری‌های فیلمیک به شکل رایج‌تر مرسوم شده است تا جایی که حتی امروزه نشانه‌شناسان پسا-لاکانی و پسا-هوسرلی هم از چنین مقیاس پیش‌‌رانی بهره می‌برند.

    در جستجوی فرم رولان بارت فریتز لانگ قلعه اشباح مرگ مولف مورنائو مولف
    اشتراک Email Telegram WhatsApp Copy Link
    مقاله قبلیمعجزه‌ی شهیار / درباره آلبوم Cine-mot شهیار قنبری
    مقاله بعدی تنهایی و ملانکولی در سینما
    پژمان خلیل‌زاده

    مطالب مرتبط

    یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

    سحر عصرآزاد

    انحراف جنسی و سادومازوخیسم در «معلم پیانو»ی هانکه

    مهرداد پارسا

    بلا رمزی به مثابه دکتر جکیل و آقای هاید! | یادداشتی بر فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

    امیرمهدی عسلی
    نظرتان را به اشتراک بگذارید

    Comments are closed.

    پیشنهاد سردبیر

    دان سیگل و اقتباس نئو نوآر از «آدمکش‌ها»ی ارنست همینگوی

    داستان‌های فینیکس | ۱- فیل در تاریکی

    گچ | داستان کوتاه از دیوید سالایی

    ما را همراهی کنید
    • YouTube
    • Instagram
    • Telegram
    • Facebook
    • Twitter
    پربازدیدترین ها
    Demo
    پربازدیدترین‌ها

    پنجاه تابلو | ۴۸- پنج نمونۀ‌ برتر از فیگورهایی با نمای پشت در نقاشی

    یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | به بهانۀ ۸۰ سالگی فیلم «رم، شهر بی‌دفاع»

    بررسی فمنیستی رمان «گوگرد» نوشته‌ی عطیه عطارزاده

    پیشنهاد سردبیر

    لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

    امیر گنجوی

    آن سوی فینچر / درباره فیلم Mank (منک)

    امین نور

    چرا باید فیلم‌های معمایی را چند بار دید؟ / تجربه تماشای دوباره فایت کلاب

    پریسا جوانفر

    مجله تخصصی فینیکس در راستای ایجاد فضایی کاملا آزاد در بیان نظرات، از نویسنده‌ها و افراد حرفه‌ای و شناخته‌شده در زمینه‌های تخصصیِ سینما، ادبیات، اندیشه، نقاشی، تئاتر، معماری و شهرسازی شکل گرفته است.
    این وبسایت وابسته به مرکز فرهنگی هنری فینیکس واقع در تورنتو کانادا است. لازم به ذکر است که موضع‌گیری‌های نویسندگان کاملاً شخصی است و فینیکس مسئولیتی در قبال مواضع ندارد.
    حقوق کلیه مطالب برای مجله فرهنگی – هنری فینیکس محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

    10 Center Ave, Unit A Second Floor, North York M2M 2L3
    • Home

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.