«تنهایی اعداد اول» نخستین رمان پائولو جوردانو، نویسندۀ جوان ایتالیایی در سال ۲۰۰۸ منتشر شد و همان سال برندۀ جایزۀ معتبر استرگا شد. این رمانِ شیرین و تلخ، روایت‌گرِ ماجرای زندگی آلیس و ماتیا است که از فرط انزوا، مظهر ماهیتِ «اعداد اول»اند؛ تنها و در عین حال عمیقا درهم تنیده. جوردانو، سرنوشتِ آلیس و ماتیا را از دوران کودکی تا بزرگسالی‌شان با تمام پیچ و خم‌ها و نشیب و فرازی که دارد و با تمرکز بر تم‌هایی چون انزوا و تنهاییِ انسان معاصر، روابط و ساختار پیچیدۀ تعاملات انسانی، در قالب رمانی ملانکولیک برای‌مان روایت می‌کند.
پائولو جوردانو، در سالِ ۱۹۸۲ در تورین ایتالیا به دنیا آمد. او در رشتۀ فیزیک تحصیل کرد و رسالۀ دکترایش را در زمینۀ فیزیک ذرات نوشت. «تنهایی اعداد اول» که نخستین رمان او است، علاوه بر جایزه استرگا، جوایز متعدد دیگری را نیز برای جوردانو به ارمغان آورد، از جمله جایزۀ ادبی کمپیلو و جایزۀ ادبی مرک سرونو. این رمان، تا به حال به سی زبان ترجمه شده و میلیون‌ها نسخه از آن به فروش رفته‌است. براساس «تنهایی اعداد اول»، فیلمی به کارگردانی ساوریو کوستانزو با بازی ایزابلا روسلینی و آلبا رورواکر ساخته شد و در سال ۲۰۱۰ در جشنوارۀ فیلم ونیز به نمایش درآمد.
آلیس در رمان «تنهایی اعداد اول»، دختری است که در کودکی به‌دلیل یک حادثۀ اسکی، دچار آسیب شده و توانایی راه رفتن‌اش مختل می‌گردد. او با چالش‌های تصویر بدنی و هویت خود دست و پنجه نرم می‌کند و سال‌های نوجوانی و جوانی‌اش را در مبارزه با بیماری انورکسیا و حسرت داشتن یک زندگی سالم و عادی همچون همسالانش، سپری می‌کند. از سوی دیگر، ماتیا، بار سنگین عذاب وجدانِ از دست دادن خواهر دوقلویش، مایکلا را عمری است که بر دوش می‌کشد. رابطۀ عاطفی میان ماتیا و مایکلا تا پیش از ورود آنها به مدرسه، بی‌نظیر و سرشار از محبت، همدلی و حمایت است. ماتیا، تفاوت مایکلا با خودش و بقیه همکلاسی‌هایش را وقتی خوب می‌فهمد که کاغذ سفیدش را جلوی مایکلا می‌گذارد تا نقاشی کند. نقاشی مایکلا، متفاوت‌ترین نقاشی‌ای است که ماتیا تا آن روز دیده. مایکلا آدم‌های نقاشی‌اش را به رنگ آبی می‌کشد، آسمانش قرمز و درختانش همه زردند. ماتیا احساس می‌کند خواهرش را دیگر دوست ندارد. به چشم او، مایکلا مزاحمی است که از او راه فراری ندارد و دوست دارد از شرش خلاص شود. سال‌ها بعد سرنوشت، آلیس و ماتیا را کنار هم قرار می‌دهد. جوردانو به کمک روایت‌های موازی و راوی سوم شخص، خواننده را با جزئی‌ترین پیچیدگی‌های شخصیتی این دو آشنا می‌کند. برای ماتیا که حالا ریاضی می‌خواند و عاشق اعداد اول است، زندگی تابعی از ریاضیات است و به روابط و کل زندگی به شکل تئوری می‌نگرد. از نگاه ماتیا، زوج‌ها هم به طور تصادفی گاهی به شیو ۀ اعداد اول کنار هم زندگی می‌کنند. جفت هستند اما همیشه فاصله‌ای هست و آنها در این فضای ساکت و ریتمیک گم می‌شوند. ماتیا، آلیس و خودش را هم از این دسته زوج‌ها می‌بیند. شبیه اعداد اول نزدیک، اما نه به اندازه کافی.
هستۀ اساسی رمان جوردانو، تمِ تنهایی است. عنوان رمان، به خودی خود به ماهیت منفرد اعداد اول اشاره دارد که همچون آلیس و ماتیا تنها و منحصر به فردند و ناتوان در تقسیم بر هر عدد دیگری غیر از یک و خودشان. این مفهوم ریاضی به عنوان یک استعارۀ قدرتمند برای زندگی و تجربیاتِ این دو عمل می‌کند و تلاش و چالشِ آنها برای ارتباط با دیگران را در حالی که عمیقا احساس تک افتادگی می‌کنند، برجسته می‌کند:
«چهار سال از ورودش به دانشگاه می‌گذشت و هنوز درگیر اعداد اول بود. بیش از همه عاشق آن دسته اعداد اولی شده بود که ریاضی‌دانان، دوقلوهای اول می‌نامیدندشان، مثل ۱۱ ، ۱۳ ، ۱۷ ، ۱۹ و ۱۴ و ۳۴. ارتباط خود با آلیس را مثل ارتباط ۱۱ می‌دید با ۱۳. زمستان بود. طبق معمول همۀ یکشنبه‌ها که به آلیس سر می‌زد، به منزل دلاروکا رفت. آلیس روی کاناپه نشسته بود. پای راستش را تکیه داده بود به میز عسلی جلوی کاناپه و پای چپش را با نظم خاصی حرکت می‌داد. ماتیا هم یک کاغذ دستش گرفته بود و خط خطی می‌کرد. نقاشی می‌کشید. عدد می‌نوشت. فکر کرد خودش و آلیس را شماره‌گذاری کند. اولین عدد اول این بود: ۲۷۶۰۸۸۹۹۶۶۶۴۹. مطمئن بود تا به حال به فکر هیچکس در دنیا نرسیده برای خودش شماره درست کند. عدد را با صدای بلند خواند. احساس کرد عددی که انتخاب کرده به آلیس می‌آید. ریتم عدد با ریتم پای چپ آلیس، که در پرتوی آبی رنگ نور تلویزیون حرکت می‌کرد، حسابی هماهنگ بود. خوشش آمده بود. دوباره عدد را خواند. حالا مطمئن بود که در مورد خودش و آلیس اشتباه نکرده. آنها عدد اول بودند.»
رابطۀ میان این دو، محور و عنصر کلیدی‌ای است که روایت حول آن شکل می‌گیرد و تضاد و تقابل این رابطه و پیوست و جدایی‌شان را برجسته می‌کند. این رمان، پیوسته و نرم بین گذشته و حال جابه‌جا می‌شود و به خوانندگان مجال می‌دهد تا شاهد تکامل رابطه‌شان در طول زمان باشند. جوردانو در «تنهایی اعداد اول» با لطافت و ظرافت، به بررسی روابط و دشواری‌های آن می‌پردازد. آلیس و ماتیا، همواره در ابراز عشق به هم دچار مشکل‌اند. این موضوع به خوبی چالش‌های ارتباطی در دنیای مدرن را به تصویر می‌کشد. جایی که آدم‌ها علی‌رغم نزدیکی فیزیکی، اغلب از لحاظ عاطفی از هم دورند.
جوردانو، همچنین مفهوم تروما و پیامدهای ماندگار آن را می‌شکافد. هر دو قهرمان، بار گذشته تراژیکِ خود را به دوش می‌کشند که بر روابط آنها با دیگران تأثیر می‌گذارد. جوردانو اجازه نمی‌دهد شخصیت‌های قصه‌اش، تسلیم تروماهای خود شوند. آلیس یک روز، بعد از سال‌ها سوگواری برای نقص عضوش، تصمیم می‌گیرد که زانوی غم بغل کردن دیگر بس است و به جمع دختران محبوب کلاس می‌پیوندد تا شبیه آنها خوشحال باشد و زندگی را به سبک همسالانش تجربه کند؛ هرچند شاید لحظات زیادی، تسلیم این ناامیدی شود که چیزی سرآخر تغییر نمی‌کند و سرنوشت‌اش را از خیلی پیش از تولدش با تنهایی نوشته‌اند.
«در میان دختران کلاس یک نفر بیشتر از همه توی چشم بود، ویولا؛ دختر قدبلند و لاغراندامی که همیشه لباس‌های شیک و مد روز می‌پوشید. اهل ژیمناستیک بود و زیبایی‌اش ورد زبان همه. آلیس دوست داشت مثل ویولا مورد توجه و محبوب دیگران باشد. آن روز در تمام طول کلاس زیرچشمی ویولا را می‌پایید. نوع حرف زدنش، لباس‌هایی که پوشیده بود و مدل آرایش چشم‌هایش را دید می‌زد.»
«تنهایی اعداد اول» فقط روایتِ آلیس و ماتیای قصه نیست که یک مکث عمیق در بابِ ماهیت تنهایی، اشتیاق برای برقراری ارتباط به عنوان مفری از تنهایی و زخم‌هایی است که ما را شکل داده‌اند. روایت زندگی آلیس و ماتیا، همچنین به پیچیدگی مسیرِ شفا در هنگامۀ اندوه و فشار می‌پردازد.
وقتی نظر پائولو جوردانو را در مورد استعارۀ اعداد اول برای زندگی و تجربیات قهرمان‌های قصه‌اش پرسیدم چنین پاسخ داد: «خب، حدس می‌زنم همۀ ما حداقل در لحظاتی از زندگی‌مان، تا حدودی کیفیت اعداد اول را داریم. برخی از افراد، مانند آلیس و ماتیا، به دلیل تجربیات و شخصیت خاص خود، این کیفیت را با شدت بیشتری از خود نشان می‌دهند. «تنهایی اعداد اول» در درجۀ اول تروما و تأثیر آن در ناتوانی ما در برقراری ارتباط با دیگران را بررسی می‌کند. ما فرصت ملاقات‌های حضوری و معاشرت با دیگران را بیشتر و بیشتر از دست می‌دهیم. پاندمی، تأثیر منفی بسیاری بر این جنبه گذاشت. فناوری‌های دیجیتال نیز ویرانگرند اما این‌ها تنها علت‌های آن نیستند. یک گرایش فراگیر اجتماعی-اقتصادی وجود دارد که به انزوای افراد دامن می‌زند. این احساس برای من کاملا آشنا است چون همیشه برای برقراری ارتباط عمیق با دیگران با چالش‌هایی مواجه بوده‌ام. اما این چالش‌ها، خود راهی برای برقراری ارتباطات است. نگرانی واقعی زمانی به وجود می‌آید که دیگر کشمکش و تنشی وجود نداشته باشد.»
جوردانو در «تنهایی اعداد اول» زبان سرد ریاضی را با گرمای روابط انسانی می‌آمیزد تا تصویری دقیق از انزوای پیچیدۀ انسان امروز ترسیم کند؛ روایتی که مرز میان فردیت و پیوستگی را با ظرافت کاوش می‌کند.
«تنهایی اعداد اول» را زیبا حقیقت کلام از فرانسه به فارسی برگردانده و توسط نشر افراز منتشر شده است.
