Close Menu
مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

    داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

    مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

    Facebook X (Twitter) Instagram Telegram
    Instagram YouTube Telegram Facebook X (Twitter)
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    • خانه
    • سینما
      1. نقد فیلم
      2. جشنواره‌ها
      3. یادداشت‌ها
      4. مصاحبه‌ها
      5. سریال
      6. مطالعات سینمایی
      7. فیلم سینمایی مستند
      8. ۱۰ فیلم برتر سال ۲۰۲۴
      9. همه مطالب

      سکوت به مثابه‌ی عصیان | درباره‌ی «پرسونا»ی برگمان

      ۱۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «گناهکاران»؛ کلیسا، گیتار و خون‌آشام

      ۱۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی یا موعظه‌گری در مذمت فلاکت | نگاهی به فیلم «رها»

      ۱۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      حافظه در برابر استبداد | از سازه‌ی روایی تا زیبایی‌شناسی مقاومت

      ۲۰ فروردین , ۱۴۰۴

      مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      از شلیته‌های قاجاری تا پیراهن‌های الهام گرفته از ستارگان دهه‌ی سی آمریکا

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | «ارزش‌های احساسی»؛ زن، بازیگری و سینما

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | «ناپدید شدن جوزف منگل» و روسیاهی تاریخ

      ۲ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

      ۷ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ کلاسیک‌ها | به بهانۀ ۷۰ سالگی فیلم «خارش هفت ساله»

      ۳ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها | در دنیای تو ساعت چند است؟

      ۳۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      من ترانه، اورکای ایران زمین هستم | نگاهی به فیلم «اورکا» ساخته‌ی سحر مصیبی

      ۲۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      من با نینو بزرگ شدم | گفتگو با فرانچسکو سرپیکو، بازیگر سریال «دوست نابغه من»

      ۱۹ فروردین , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      گفتگوی اختصاصی | نانا اکوتیمیشویلی: زنان در گرجستان در آرزوی عدالت و دموکراسی هستند

      ۲۳ اسفند , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی | پرده‌برداری از اشتیاق: دنی کوته از «برای پل» و سیاست‌های جنسیت در سینما می‌گوید

      ۱۸ اسفند , ۱۴۰۳

      بازکردن سر شوخی با هالیوود | یادداشتی بر فصل اول سریال استودیو به کارگردانی سث روگن و ایوان گلدبرگ

      ۱ خرداد , ۱۴۰۴

      تاسیانی به رنگ آبی، کمیکی که تبدیل به گلوله شد | نگاهی به فضاسازی و شخصیت‌پردازی در سریال تاسیان

      ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سرانجام، جزا! | یادداشتی بر سه اپیزود ابتدایی فصل دوم سریال آخرین بازمانده‌ از ما

      ۱۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سریال Andor: چگونه سال‌های «گنگستری» استالین جوان الهام‌بخش مجموعه‌ی جنگ ستارگان شد

      ۸ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      وقتی سینما قصه می‌گوید | نگاهی به کتاب روایت و روایتگری در سینما

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      رئالیسم اجتماعی در سینمای ایران

      ۱۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      گزارش کارگاه تخصصی آفرینش سینمایی با مانی حقیقی در تورنتو

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      سینما به مثابه‌ی هنر | نگاهی به کتاب «دفترهای سرافیو گوبینو فیلم‌بردار سینما» اثر لوئیجی پیراندللو

      ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      «رقصیدن پینا باوش»؛ همین که هستی بسیار زیباست

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نصرت کریمی؛ دست‌ هنرمندی که قرار بود قطع‌ شود

      ۲۹ فروردین , ۱۴۰۴

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      هم‌آواز نبود، آوازی هم نبود | نگاهی به مستند «ماه سایه» ساخته‌ی آزاده بیزارگیتی

      ۸ فروردین , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

      ۷ خرداد , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

      ۶ خرداد , ۱۴۰۴

      مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      پدر مرده و سوگ ما طولانی است | درباره نمایش «عزادار» به کارگردانی امیر نجفی

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

      ۷ خرداد , ۱۴۰۴

      مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      از شلیته‌های قاجاری تا پیراهن‌های الهام گرفته از ستارگان دهه‌ی سی آمریکا

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      جشنواره فیلم کن ۲۰۲۵ | «ارزش‌های احساسی»؛ زن، بازیگری و سینما

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴
    • ادبیات
      1. نقد و نظریه ادبی
      2. تازه های نشر
      3. داستان
      4. گفت و گو
      5. همه مطالب

      نگاهی به داستان «رمز» نوشته‌ی «جین ناکس»

      ۳ خرداد , ۱۴۰۴

      جهنم‌گردی با آقای یوزف پرونک؛ نگاهی به رمان کوتاه «یوزف پرونک نابینا و ارواح مُرده»

      ۲۶ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «گل‌ها» نوشته‌ی «آلیس واکر»

      ۲۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      درهم‌ریختگی زبان‌ها

      ۱۴ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «خانواده‌ی مصنوعی» نوشته‌ی آن تایلر

      ۲ فروردین , ۱۴۰۴

      شعف در دلِ تابستان برفی | درباره «برف در تابستان» نوشتۀ سایاداویو جوتیکا

      ۲۸ اسفند , ۱۴۰۳

      رازهای کافکا | نوشتهٔ استوآرت جفریز

      ۲۴ بهمن , ۱۴۰۳

      دربارۀ رمان «آنقدر سرد که برف ببارد» نوشتۀ جسیکا اَو

      ۱۸ دی , ۱۴۰۳

      داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

      ۶ خرداد , ۱۴۰۴

      من و ميس منديبل | داستان کوتاه از دونالد بارتلمی

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۷- وسواس

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۶- آئورا

      ۲۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      اعتماد بین سینماگر و نویسنده از بین رفته است | گفتگو با شیوا ارسطویی

      ۲۴ اسفند , ۱۴۰۳

      هر رابطۀ عشقی مستلزم یک حذف اساسی است | گفتگو با انزو کرمن

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      زمان و تنهایی | گفتگو با پائولو جوردانو، خالقِ رمان «تنهایی اعداد اول»

      ۷ اسفند , ۱۴۰۳

      همچون سفر، مادر و برفی که در نهایت آب می‌شود | گفتگو با جسیکا او نویسندۀ رمان «آنقدر سرد که برف ببارد»

      ۲۳ بهمن , ۱۴۰۳

      داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

      ۶ خرداد , ۱۴۰۴

      من و ميس منديبل | داستان کوتاه از دونالد بارتلمی

      ۴ خرداد , ۱۴۰۴

      نگاهی به داستان «رمز» نوشته‌ی «جین ناکس»

      ۳ خرداد , ۱۴۰۴

      داستان‌های فینیکس | ۱۷- وسواس

      ۳۰ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • تئاتر
      1. تاریخ نمایش
      2. گفت و گو
      3. نظریه تئاتر
      4. نمایش روی صحنه
      5. همه مطالب

      گفتگو با فرخ غفاری دربارۀ جشن هنر شیراز، تعزیه و تئاتر شرق و غرب

      ۲۸ آذر , ۱۴۰۳

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      او؛ اُگوست استریندبرگ است!

      ۲۸ فروردین , ۱۴۰۴

      کارل گئورگ بوشنر، پیشگام درام اکسپرسیونیستی 

      ۷ فروردین , ۱۴۰۴

      سفری میان سطور و روابط آدم‌ها | درباره نمایشنامه «شهر زیبا» نوشته کانر مک‌فرسن

      ۲۸ دی , ۱۴۰۳

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی که تمام تماشاگران را از حال می‌­برد

      ۳۰ فروردین , ۱۴۰۴

      اندکی عشق و کمی بیشتر اقتدارگرایی | درباره نمایش «هارشدگی» به کارگردانی پویان باقرزاده

      ۲۱ فروردین , ۱۴۰۴

      عباس نعلبندیان با تفاوت آغاز می‌شود!

      ۱۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      تاب‌آوری در زمانه فردگرایی | درباره نمایش «کتابخانه نیمه‌شب»

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی درباره زندگی سهراب شهید ثالث | درباره اجرای «فوگ غربت» به نویسندگی و کارگردانی نیما شهرابی

      ۱ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      نمایشی که تمام تماشاگران را از حال می‌­برد

      ۳۰ فروردین , ۱۴۰۴
    • نقاشی
      1. آثار ماندگار
      2. گالری ها
      3. همه مطالب

      پنجاه تابلو | ۴۷- سه شاهکار از برهنگی در نقاشی

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۴- فلیکس نوسبام: نقاش هولوکاست

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      فرانسیس بیکن؛ آخرالزمان بشر قرن بیستم

      ۲۱ دی , ۱۴۰۳

      گنجی که سال‌ها در زیرزمین موزۀ هنرهای معاصر تهران پنهان بود |  گفتگو با عليرضا سميع آذر

      ۱۵ آذر , ۱۴۰۳

      پنجاه تابلو | ۴۷- سه شاهکار از برهنگی در نقاشی

      ۵ خرداد , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۶- جهان بی‌نقاب کریستین شاد

      ۲۹ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۵- جرج گروس: نقاشی از دل دادائیسم و آنارشیسم

      ۲۲ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      پنجاه تابلو | ۴۴- فلیکس نوسبام: نقاش هولوکاست

      ۱۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴
    • موسیقی
      1. آلبوم های روز
      2. اجراها و کنسرت ها
      3. مرور آثار تاریخی
      4. همه مطالب

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳

      وودستاک: اعتراضی فراتر از زمین‌های گلی

      ۲۳ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      زناکیس و موسیقی

      ۲۷ دی , ۱۴۰۳

      چرا ما می­‌خواهیم باور کنیم که جیم موریسون هنوز زنده است؟

      ۱۸ فروردین , ۱۴۰۴

      در فاصله‌ای دور از زمین | تحلیل جامع آلبوم The Overview اثر استیون ویلسون

      ۱۷ فروردین , ۱۴۰۴

      گرمی ۲۰۲۵ | وقتی موسیقی زیر سایه انتقادات و مصالحه قرار می‌گیرد

      ۱۲ اسفند , ۱۴۰۳

      دریم تیتر و Parasomnia:  یک ادیسه‌ی صوتی در ناخودآگاه ما

      ۲ اسفند , ۱۴۰۳
    • معماری

      معماری می‌تواند روح یک جامعه را لمس کند | جایزه پریتزکر ۲۰۲۵

      ۱۴ فروردین , ۱۴۰۴

      پاویون سرپنتاین ۲۰۲۵ اثر مارینا تبسم

      ۱۶ اسفند , ۱۴۰۳

      طراحان مد، امضای خود را در گراند پَله ثبت می‌کنند | گزارشی از Runway مد شانل

      ۹ اسفند , ۱۴۰۳

      جزیره‌ کوچک (Little Island)، جزیره‌ای سبز در قلب نیویورک

      ۲۵ بهمن , ۱۴۰۳

      نُه پروژه‌ برتر از معماری معاصر ایران | به انتخاب Architizer

      ۱۸ بهمن , ۱۴۰۳
    • اندیشه

      جنگ خدایان و غول‌ها

      ۳۱ فروردین , ۱۴۰۴

      ملی‌گرایی در فضای امروز کانادا: از سرودهای جمعی تا تشدید بحث‌های سیاسی

      ۴ فروردین , ۱۴۰۴

      ترامپ و قدرت تاریخ: بازخوانی دیروز برای ساخت فردا

      ۶ بهمن , ۱۴۰۳

      در دفاع از زیبایی انسانی

      ۱۲ دی , ۱۴۰۳

      اسطوره‌ی آفرینش | کیهان‌زایی و کیهان‌شناسی

      ۲ دی , ۱۴۰۳
    • پرونده‌های ویژه
      1. پرونده شماره ۱
      2. پرونده شماره ۲
      3. پرونده شماره ۳
      4. پرونده شماره ۴
      5. پرونده شماره ۵
      6. همه مطالب

      دموکراسی در فضای شهری و انقلاب دیجیتال

      ۲۱ خرداد , ۱۳۹۹

      دیجیتال: آینده یک تحول

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      رابطه‌ی ویدیوگیم و سینما؛ قرابت هنر هفت و هشت

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      Videodrome و مونولوگ‌‌هایی برای بقا

      ۱۲ خرداد , ۱۳۹۹

      مسیح در سینما / نگاهی به فیلم مسیر سبز

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آیا واقعا جویس از مذهب دلسرد شد؟

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      بالتازار / لحظه‌ی لمس درد در اتحاد با مسیح!

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      آخرین وسوسه شریدر

      ۱۵ مرداد , ۱۳۹۹

      هنرمند و پدیده‌ی سینمای سیاسی-هنر انقلابی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پایان سینما: گدار و سیاست رادیکال

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      گاوراس و خوانش راسیونالیستی ایدئولوژی

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      انقلاب به مثابه هیچ / بررسی فیلم باشگاه مبارزه

      ۱۲ مهر , ۱۳۹۹

      پورن‌مدرنیسم: الیگارشی تجاوز

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      بازنمایی تجاوز در سینمای آمریکا

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      تصویر تجاوز در سینمای جریان اصلی

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      آیا آزارگری جنسی پایانی خواهد داشت؟

      ۲۱ بهمن , ۱۳۹۹

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      خدمت و خیانت جشنواره‌ها

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      سیاست‌های سینما و جشنواره‌های ایرانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      اوج و حضیض در یک ژانر / فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      درباره حضور فیلم‌های محمد رسول اف در جشنواره‌های خارجی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰

      ناشاد در غربت و وطن / جعفر پناهی و حضور در جشنواره‌های جهانی

      ۳۱ تیر , ۱۴۰۰
    • ستون آزاد

      نمایش فیلم مهیج سیاسی در تورنتو – ۳ مِی در Innis Town Hall و Global Link

      ۵ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      آنچه پالین کیل نمی‌توانست درباره‌ی سینمادوستان جوان تشخیص دهد

      ۳ اردیبهشت , ۱۴۰۴

      هر کجا باشم، شعر مال من است

      ۳۰ اسفند , ۱۴۰۳

      لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

      ۱۴ اسفند , ۱۴۰۳

      کانادا: سرزمین غرولند، چسب کاغذی و دزدهای حرفه‌ای!

      ۱۱ دی , ۱۴۰۳
    • گفتگو

      ساندنس ۲۰۲۵ | درخشش فیلم‌های ایرانی «راه‌های دور» و «چیزهایی که می‌کُشی»

      ۱۳ بهمن , ۱۴۰۳

      روشنفکران ایرانی با دفاع از «قیصر» به سینمای ایران ضربه زدند / گفتگو با آربی اوانسیان (بخش دوم)

      ۲۸ شهریور , ۱۴۰۳

      علی صمدی احدی و ساخت هفت روز: یک گفتگو

      ۲۱ شهریور , ۱۴۰۳

      «سیاوش در تخت جمشید» شبیه هیچ فیلم دیگری نیست / گفتگو با آربی اُوانسیان (بخش اول)

      ۱۴ شهریور , ۱۴۰۳

      مصاحبه اختصاصی با جهانگیر کوثری، کارگردان فیلم «من فروغ هستم» در جشنواره فیلم کوروش

      ۲۸ مرداد , ۱۴۰۳
    • درباره ما
    مجله تخصصی فینیکسمجله تخصصی فینیکس
    ادبیات

    سفر تراژیک مَی زیاده، از حلقه‌ی ادبی روشنفکران عرب تا آسایشگاه روانی / نگاهی به رمان «مَی، شب‌های ایزیس کوپیا؛ سیصد و یک شب در جهنم عصفوریه» نوشته‌ی واسینی اعرج

    شیوا اخوان رادشیوا اخوان راد۱۵ خرداد , ۱۴۰۳
    اشتراک گذاری Email Telegram WhatsApp
    اشتراک گذاری
    Email Telegram WhatsApp

    «می، شب‌های ایزیس کوپیا» نوشته‌ی واسینی اعرج که با عنوان فرعی «سیصد و یک شب در جهنم عصفوریه» نیز شناخته می‌شود رمانی است که چشم‌انداز عمیقی از زندگی پر فراز و نشیبِ مَی ‌زیاده، نویسنده‌ی پیشگام لبنانی-فلسطینی و همچنین چالش‌هایی که او به‌عنوان یک زن در جامعه‌ای مردسالار با آن مواجه بود، ترسیم می‌کند.

    این رمان، نخستین رمان عربی درباره‌ی زندگی مَی زیاده است. رمان از دست نوشته‌ای گمشده می‌گوید که مَی در آسایشگاه روانی عصفوریه نوشت و رازهای دلش را برملا کرد. شرح سفر سخت راوی است در بیغوله‌ها، کپرها و کلبه‌هایی در دامنه‌ی کوه‌ها، معابد، بیمارستان‌ها و آسایشگاه‌ها به دنبال یادداشت‌های گمشده‌ی مَی. همه‌ی شخصیت‌های نامی عربِ ابتدای قرن بیستم در یک قاب جمع شده‌اند و مَی در میانه‌ی روشنفکرانی است که به رغم ادعاهای‌شان متحجرند.

     مَی زیاده به خاطر نوشته‌های فمینیستی، نقدهای ادبی و ترجمه‌های متعددش از آثار فرانسوی و انگلیسی به زبان عربی مشهور بود. روایت اعرج با عشق، از دست دادن و کشاکشِ ذهنی، رمز و رازِ عاشقانه و درام را به هم پیوند می‌زند و تجربه‌ی غنی‌ای از خواندن را برای خواننده شکل می‌‎دهد. رمانی گیرا که در پس‌زمینه‌ی رویدادهای تاریخی به لایه‌های پیچیده‌ی احساسات و روابط انسانی می‌پردازد.

    این کتاب نقش مهمِ زنان را در دورانی که اغلب به حاشیه رانده شده و نادیده گرفته می‌شدند برجسته می‌کند.

    مَی زیاده کیست؟

    مَی زیاده، روزنامه‌نگار، داستان‌نویس، شاعر و مفسر فرهنگی مدافع حقوق زنان، یکی از برجسته‌ترین شخصیت‌های لبنانی- فلسطینی در صحنه‌ی ادبیات عرب اوایل قرن بیستم بود. او خود را به عنوان یک صدای پر قدرتِ زنانه در دنیای ادبی‌ای که عمدتا مردانه بود تثبیت کرد. زیاده از جوانی، فردی رمانتیک و آرمان‌گرا بود که از عمق وجودش، زنانگی و جذابیت می‌تراوید و طرفداران بسیاری را چه از منظر حرفه‌ای و چه از نظر عاشقانه به خود جلب کرد.زیاده، به‌رغم اینکه طرفداران زیادی داشت، عاشق شاعر و غول ادبیات معاصر لبنان، جبران خلیل جبران بود. رابطه‌ی آن‌ها که از طریق نامه‌نگاری انجام می‌شد، به مدت 19 سال تا زمان مرگ جبران در سال 1931 ادامه داشت. زندگی شخصی زیاده با مرگ والدینش و مرگِ جبران خلیل جبران لطمه شدیدی دید به طوری که او دچار افسردگی عمیقی شد و در نهایت توسط بستگانش به بیمارستان روانی منتقل شد.

    مَی زیاده، از هر نظر، زنی استثنایی بود و از این رو، در جامعه‌ای که مردانش خود را برای پذیرش زنی خارج از عرف و روال آماده نکرده بودند، هزینه‌ای هنگفت پرداخت. او، رو به پیش داشت و هرگز به جذابیت‌های سهل‌الوصول اقبالی نشان نمی‌داد. استعدادهایش پرشمار بود. به جز استعداد نویسندگی که همه از آن باخبرند، مَی نقاش هم بود. هرگاه اندوهگین یا خشمگین می‌شد یا روحیه‌اش به هم می‌ریخت، سراغ رنگ می‌رفت. در نگرانی‌ها یا افسردگی‌های طولانی ساز هم می‌نواخت؛ پیانویی داشت که در عمر کوتاهش یار همیشگی‌اش بود و قطعه‌های کلاسیکِ غربی را که دوست داشت با آن اجرا می‌کرد. نواختن پیانو را در مدارس دینی فراگرفت که والدینش او را به آن‌جا فرستادند. این دِیرها اغلب با پیانو سرودهای مذهبی را به دختربچه‌ها و دختران جوان می‌آموختند. اما مَی همیشه از کلیشه‌ها و چهارچوب‌های اجباری می‌گریخت. او زنی استثنایی بود که تمامی زندگی‌اش را وقف ادبیات کرد و به مال و دارایی پدرش توجه نداشت تا این که بستگان و عموزادگانش برای تصاحب این اموال، او را در عصفوریه زنده به گور کردند و به او نسبت جنون دادند. مَی برادرش را خیلی زود از دست داد و نبود حمایت او برایش خلاء عمیقی ایجاد کرد. حتی در ارتباط با جبران خلیل جبران به دنبال پر کردن این خلاء بود که البته حاصلی نداشت. او برای شخصیت ادبی خود در مقام نویسنده و مترجم، اسم مستعار ایزیس کویپا را برگزید.

    می شب‌های ایزیس کوپیا

    واسینی اعرج، روایت‌گر زندگی مَی زیاده

    واسینی اعرج، رمان‌نویس، نویسنده‌ی داستان کوتاه و شخصیتِ دانشگاهی الجزایری در تاریخ 8 اگوست 1954 در سیدی بو جنان در استان تلمسان به دنیا آمد. اعرج مدرک لیسانس ادبیات عرب را از دانشگاه الجزیره گرفت و سپس با بورسیه‌ی دولتی تحصیلات تکمیلی خود را در سوریه دنبال کرد و از دانشگاه دمشق مدرک کارشناسی ارشد و دکترا گرفت. پس از پایان تحصیلات، به الجزایر بازگشت و در دانشگاه الجزیره، سمت دانشگاهی گرفت و تا سال 1994 در آنجا به تدریس ادامه داد. وقوع جنگ داخلی در الجزایر در دهه‌ی 1990، اعرج را مجبور به ترک کشور کرد. او به فرانسه رفت و به هیئت علمی دانشگاه پاریس ۳ یا سوربن جدید پیوست و در آن‌جا به تدریس ادبیات عرب پرداخت.

    اعرج از اوایل دهه 1980 تا کنون بیش از 12 رمان منتشر کرده است. رمان‌های او اغلب به تاریخ پرآشوب زادگاهش الجزایر می‌پردازد. برخی از کتاب‌هایش را خودش به فرانسه ترجمه کرد.

    اعرج در گذشته برای تلویزیون الجزایر برنامه‌های ادبی تولید می‌کرد. او همچنین ستونی منظم در روزنامه‌ی الجزایری الوطن داشته است.

    اعرج با زینب لعوج، شاعر الجزایری ازدواج کرده و دارای دو فرزند است و برنده‌ی جوایز متعددی از جمله جایزه‌ی کتاب شیخ زاید در سال 2007 و جایزه‌ی رمان عربی‌ کتارا در سال 2015 شده است.

    دیدگاه فمینیستی رمان

     رمان مَی زیاده به مبارزات زنان در جامعه‌ای مردسالارانه می‌پردازد و به همین دلیل مطالعه‌ی آن می‌تواند برای علاقه‌مندان به ادبیات فمینیستی و تاریخ حقوق زنان ترغیب‌کننده باشد. مَی زیاده در دوره‌ای زندگی می‌کرد که فرهنگ مذکر بر آن غالب بود. مردانی چون طه حسین، صادق رافعی، عقاد، سلامه موسی، ولی‌الدین‌‌یکن و بسیاری دیگر درباره‌ی مسائل لاینحل آن زمان بحث و مجادله می‌کردند. درباره‌ی شرق و غرب و معضلات ناشی از سلطه و استعمار؛ آزادی زن؛ حجاب و مشکلات آن و تنوع ادیان در کشورهای عربی. از طرفی منتقد برجسته، سلامه موسی که از دوستداران مَی و بلکه در حلقه‌ی‌ عشاق او بود، به تلافی عشق ناکامش ادعا کرد:«جنون مَی، دوستان و کسانی را که او دوست می‌پنداشت به دشمن تبدیل کرد.» تو گویی تهمت جنون به مَی اعماق وجود جماعتی بیمار را ارضاء می‌کرد، جماعتی که به زن اعتبار نمی‌دادند و او را ابزار لذت می‌دانستند و در نزد آن‌ها جایگاهی نداشت. این روابطی که در ظاهر دوستانه به نظر می‌رسید، در واقع، پوششی بود بر عقده‌های مردانه‌‌ای که متاسفانه نه تجددگرایی از شدت آن کم می‌کرد و نه ارزش‌های عرفی مانعش می‌شد. زیر و رو شدن رفتار همین دوستان نزدیک، مَی را به این فراموش‌شدگی دردناک محکوم کرد.

    اهمیت تاریخی رمان

     از آنجا که رمان مَی زیاده؛ درباره زندگی یک شخصیت واقعی و تاریخی است، تصویری واقعی از وضعیت فرهنگی، ادبی، اجتماعی و سیاسی دهه‌های 1920 و 1930 در لبنان به خواننده ارائه می‌کند. حضور شخصیت‌های برجسته‌ی عرب آن دوران در داستان از جمله طه حسین و مصطفی صادق رافعی، عمق بیشتری به روایت بخشیده و خواننده را با فضای فکری و فرهنگی آن دوره آشنا می‌کند.

    بینش روان‌شناختی

    یکی از ویژگی‌های این رمان، بررسی مضامین افسردگی و مبارزه در راه کنترل بر روان خویشتن است که آن را به اثری جذاب برای علاقه‌مندان به داستان‌های روان‌شناختی بدل می‌کند. مَی پس از خروج از آسایشگاه روانی، مدتی را در بیمارستان نقولا رابیز گذراند. در آن زمان، روانش بسیار رنجور بود، با این حال لحظه‌ای نوشتن را رها نکرد.

    کاوش در راهِ دست‌یابی به هویت و آزادی

    مَی در این داستان، مسیری پرتلاطم را برای یافتن هویت و آزادی خود آغاز می‌کند. سفری که او را با چالش‌های متعددی رو به رو می‌سازد و خواننده را به تأمل در مفاهیمی چون آزادی، هویت و جایگاه زن در جامعه وا می‌دارد. نوشتن به هویت‌ مَی تبدیل می‌شود چنان که در یادداشت‌هایش می‌نویسد: «می‌نویسم چون کار دیگری، جز این کار که با آن و در آن بزرگ شده‌ام، بلد نیستم.»

    مَی همواره، حتی پس از ترک عصفوریه، به نوشتن درباره‌ی زخم‌های جگرسوزش ادامه داد.

    می شب‌های ایزیس کوپیا

    داستانی عاشقانه

     مَی ‌زیاده، خود را در جامعه‌ای با هنجارهای مردسالارانه‌ی حاکم بر آن دربند می‌بیند و از طرفی داستان عشق‌اش با وجود تلاش‌هایش در راه دفاع از حقوق زنان به عشقی نافرجام و طرد شدن اجتماعی‌اش منتهی می‌شود.

    رمان، شرح کشمکش‌های مَی با عشق، به ویژه امیال تحقق نیافته‌‌اش است و پیچیدگی‌های روابط درون جامعه‌ای را روایت می‌کند که میَ تقلا می‌کند صدای منحصر به فردش در آن شنیده و پذیرفته شود.سفر مَی در این رمان، چالش‌های پیش روی زنان، جایی که عشق در شبکه‌ی پیچیده‌ای از انتظارات اجتماعی و آرزوهای شخصی در هم تنیده شده را به تصویر می‌کشد.

    شاید هیچ زنی در تاریخ معاصر و حتی قدیم عرب، به اندازه‌ی مَی از عشاقش آسیب روانی ندید. با این که همیشه با آن‌ها بیش از یک گام فاصله داشت. مدعیان عشق او با زخم‌هایی که بر دلش گذاشتند، یکی پس از دیگری او را کشتند، هر کدام به روش خود.

    بستری شدن در آسایشگاه روانی

    در «می، شب‌های ایزیس کوپیا» شخصیت اصلی، مَی، تحت شرایطی نادرست در یک آسایشگاه روانی در بیمارستان عصفوریه بستری می‌شود. دردی که او از این زندانی شدنِ ناعادلانه متحمل می‌شود، آن‌چنان مشهود است که نشان‌دهنده‌ی‌ ظلم و خیانتی است که با آن رو به رو می‌شود. تجربه‌ی مَی در آسایشگاهِ روانی، آشفتگی عاطفی عمیق و رنجی که متحمل می‌شود را آشکار و پیامدهای غم‌انگیز طرد اجتماعی و کشمکش‌های شخصی او را برجسته می‌کند.پذیرش مَی در آسایشگاه روانی او را در دنیایی از انزوا، سردرگمی و ناامیدی فرو می‌برد. انگ اجتماعی و بدرفتاری‌ای که با آن مواجه می‌شود، دردش را تشدید می‌کند، چرا که مجبور می‌شود با از دست دادن کنترل بر زندگی‌اش و خیانت نزدیک‌ترین افراد زندگی‌اش دست و پنجه نرم کند. این رمان به محصور شدن مَی در مکانی می‌پردازد که سلامت روانی و عقلی او را زیر سوال می‌برد و اختیار را از او سلب می‌کند و رنج و عذاب عمیق او را در حالی که برای اثبات سلامت عقل خود در میان یک سیستم ظالم و ناعادلانه می‌جنگد، به تصویر می‌کشد.

    دست آخر در خانه‌اش نیز غریب ماند و آخرین نفس‌هایش را در بیمارستان معادی کشید و جان داد. مدرنیته‌ی ابتر عربی با از دست دادن ستمبار مَی زباده خسارتی جبران‌ناپذیر را متحمل شد و او را واگذاشت تا در عزلتی سخت و خاموش جان سپارد.

    دیدگاه منتقدان

    شریف الشافعی در روزنامه‌ی المُدُن این رمان را به‌خاطر نمایش مواردی بی‌اهمیت از زندگی می‌َ زیاده نقد کرده و واسینی اعرج را به داستان‌پردازی در مورد مولفه‌های بی‌اهمیت و نادیده گرفتن زندگی فکری مَی زیاده متهم کرده است. الشافعی با طبقه‌بندی کتاب در ژانر اتوبیوگرافیک مخالف است و معتقد است بازنمایی تاریخی وقایعِ زندگی زیاده با واقعیت متفاوت است.

    روزنامه الجدید با نقدی از غاده السمان به بحث در مورد رمان و انتقاد از بی‌اهمیت جلوه دادن زندگی زیاده پرداخته است.

    مجله ادب عرب با تاکید بر روایت‌های قوی زنانه در چشم‌اندازی ادبی، رمان «می، شب‌های ایزیس کوپیا» نوشته‌ی واسینی اعرج را ستوده است.

    دارالآداب نامزدی این کتاب برای فهرست جایزه‌ی بین المللی ادبیات داستانی عرب در سال 2019 را نقطه عطف مهمی دانسته است.

    رمان «می، شب‌های ایزیس کوپیا» را نشر ثالث با ترجمه‌ی دکتر شکوه حسینی از عربی به فارسی منتشر کرده است. واسینی اعرج در مقدمه کتاب در مورد ترجمه فارسی اثر نوشته: «زمانی که شکوه حسینی پیشنهاد ترجمه‌ی رمان «می، شب‌های ایزیس کوپیا» را مطرح کرد، بی‌درنگ موافقت کردم. در درجه‌ی اول، این موافقت به دلیل جایگاه علمی و فرهنگی مترجم بود و در درجه‌ی دوم، به این دلیل که برگردان و معرفی هر اثری به فرهنگی سترگ که جنبه‌های قوی انسانی و جسورانه‌ی آن شناخته شده است برای نویسنده‌اش بسیار اهمیت دارد»

    کتاب رمان می، شب‌های ایزیس کوپیا واسینی اعرج
    اشتراک Email Telegram WhatsApp Copy Link
    مقاله قبلیصفحه را ورق بزن / دربارۀ شان بیکر که نخل طلای کن را برد
    مقاله بعدی موج نوی سینمای ایران، مدرنیسم ایرانی و گفتمان بومی‌گرایی
    شیوا اخوان راد

    مطالب مرتبط

    داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

    فینیکس

    من و ميس منديبل | داستان کوتاه از دونالد بارتلمی

    افشین رضاپور

    نگاهی به داستان «رمز» نوشته‌ی «جین ناکس»

    آیلین هاشم‌نیا
    نظرتان را به اشتراک بگذارید

    Comments are closed.

    پیشنهاد سردبیر

    دان سیگل و اقتباس نئو نوآر از «آدمکش‌ها»ی ارنست همینگوی

    داستان‌های فینیکس | ۱- فیل در تاریکی

    گچ | داستان کوتاه از دیوید سالایی

    ما را همراهی کنید
    • YouTube
    • Instagram
    • Telegram
    • Facebook
    • Twitter
    پربازدیدترین ها
    Demo
    پربازدیدترین‌ها

    یک پنجره برای دیدن؛ ایرانی‌ها | بی‌تا

    داستان‌های فینیکس | ۱۸- داستان سایه

    مرور فیلم‌های بخش مسابقه جشنواره کن ۲۰۲۵: یک دور کامل

    پیشنهاد سردبیر

    لهجه من، هویت من: وقتی نژادپرستی زبانی خودش را پشت تمسخر پنهان می‌کند

    امیر گنجوی

    آن سوی فینچر / درباره فیلم Mank (منک)

    امین نور

    چرا باید فیلم‌های معمایی را چند بار دید؟ / تجربه تماشای دوباره فایت کلاب

    پریسا جوانفر

    مجله تخصصی فینیکس در راستای ایجاد فضایی کاملا آزاد در بیان نظرات، از نویسنده‌ها و افراد حرفه‌ای و شناخته‌شده در زمینه‌های تخصصیِ سینما، ادبیات، اندیشه، نقاشی، تئاتر، معماری و شهرسازی شکل گرفته است.
    این وبسایت وابسته به مرکز فرهنگی هنری فینیکس واقع در تورنتو کانادا است. لازم به ذکر است که موضع‌گیری‌های نویسندگان کاملاً شخصی است و فینیکس مسئولیتی در قبال مواضع ندارد.
    حقوق کلیه مطالب برای مجله فرهنگی – هنری فینیکس محفوظ است. نقل مطالب با ذکر منبع بلامانع است.

    10 Center Ave, Unit A Second Floor, North York M2M 2L3
    • Home

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.